લોક ડાઉન

મધ્યાનનો સમય હતો. શહેરના સુમસાન વૈભવશાળી વિસ્તારમાં પોલીસ ઇન્સ્પેકટર ચૌધરીની જીપ સડસડાટ આવીને ઉભી રહી. જીપમાંથી નીચે ઉતરી એ વિસ્તારના ભવ્ય વૈભવશાળી બંગલા અને ફ્લેટ્સનું નિરીક્ષણ કરતાં ઇન્સ્પેક્ટર થોડીવાર ઉભા રહ્યા લોકડાઉનની સ્થિતિને કારણે ભર બપોરે  વિસ્તારના રસ્તાઓ,ફ્લેટ્સ- બંગલાના બંધ બારી-બારણાં, અને રવેશ નિર્જન હતા.
ચારેબાજુ નજર નાંખતા ચકલું એ ફરકતું ન જોઈને ઈન્સ્પેક્ટરે ખિસ્સાંમાંથી મોબાઈલ કાઢી કોઈ એક નંબર ઉપર ફોન ઉપર વાત કરતા બોલ્યા " હેલો, શિવચરણ યાદવ બોલે છે ? હું  P.S.I. ચૌધરી M.I.G. 216 પાસેથી બોલું છું તમે  ક્યાં છો ?"
" જી હું શિવચરણ યાદવ જ બોલું છું સાહેબ, હું થોડી જ વારમાં નીચે આવું છું" એટલું કહી શિવચરણ ફ્લેટના ત્રીજા માળેથી ઉતરી નીચે આવ્યો
લોક ડાઉનની પરિસ્થિતિને કારણે વધી ગયેલ જીથરા જેવા સફેદ વાળ,એવી જ વધી ગયેલી દાઢી સાથે 70 વર્ષના વૃદ્ધ શિવચરણે સામે ઉભેલ ઈન્સ્પેક્ટરને હાથ જોડી પ્રણામ કર્યા
" તમેં શિવચરણ યાદવ ? પોલીસ કન્ટ્રોલ રૂમમાં ફૂડ પેકેટસ અને રાશન કીટ્સ માટે તમે ફોન કર્યો હતો ?
"જી " શરમથી માથું ઝુકાવી એકાક્ષરીમાં શિવચરણે જવાબ આપ્યો
આંખ ઉપરથી રેબનના સોનેરી ફ્રેમના ચશ્મા ઉતારતાં ઈન્સ્પેક્ટરે જીણી આંખ કરી સાત માળના બિલ્ડીંગ ઉપર નજર ફેરવતા આવેશાત્મક ભાષામાં કહ્યું " શરમ નથી આવતી ? આવા વૈભશાળી વિસ્તારમાં મોંઘા દાટ ફ્લેટમાં રહીને ગરીબોને અપાતી મદદ માટે તમે ફોન કરીને મગાવો છો ? ગરીબોનું અનાજ તમે ખાશો તો ગરીબ શું ખાશે ? તમે ગરીબો માટે હાથ લંબાવીને મદદ ન કરો તો કંઈ નહીં પણ એમનો કોળિયો શા માટે ઝૂંટવો છો ?"
" સાહેબ હું કોઈ સરકારી નોકરિયાત નહોતો કે મને આજે પેંશન મળતું હોય હું બિલકુલ આવક વિનાનો છું.
કોરોનાની મહામારીની શરૂઆત થઈ ત્યારે લોક ડાઉનના પહેલાજ તબક્કા દરમ્યાન મારી પત્ની મહામારી  નો શિકાર બની અને કોરોના એને ભરખી ગયો એ વાતને આજે એક મહિનો થઇ ગયો.પત્નીની સારવાર પાછળ ખર્ચ કર્યા પછી મારી થોડી ઘણી બચત હતી તે પણ વપરાય ગઈ અને પત્નીના અવસાન પછી હું ઘરમાં એકલો પડી ગયો આજે રસોઈ કરવાવાળું કોઈ ન હોય મેં મહિના દિવસ સુધી બ્રેડ-બિસ્કિટ ઉપર દિવસો ગુજાર્યા હું ડાયાબિટીઝનો દર્દી હોઉં મારે નિયમિત રીતે લેવી પડતી દવા જેટલા પૈસાના પણ મને ફાંફા પડે છે.અમારી જ્ઞાતિ તથા સમાજ દ્વારા મદદ મળે છે પણ આજસુધી કદી કોઈ પાસે હાથ લંબાવ્યો ન હોય અને ખુદ્દારીથી જીવ્યો હોઉં મને એ મદદ સ્વીકારતા શરમ આવે છે.
વાત રહી વૈભશાળી ફ્લેટની તો સાહેબ તમે એ પણ સાંભળી લો
મારો પુત્ર ભારત સરકારના સૈન્ય (ઇન્ડિયન મિલિટરી સર્વિસ) માં 10 વર્ષથી નોકરી કરતો  હતો. નોકરીની શરૂઆતમાં જ તેણે બચત કરીને બેંક લોનની મદદથી આ વિસ્તારમાં આ ફ્લેટ બનાવરાવ્યો હતો તેનું  સ્વપ્ન હતું કે લગ્ન પછી પોતાની પત્ની અને મા-બાપ ઘરના ઘરમાં રહે પણ એના લગ્ન થાય એ પહેલાજ ત્રણેક મહિના પહેલા કાશ્મીરની ખીણમાં થયેલ આંતકવાદી હુમલાનો પ્રતિકાર કરતા એ શહીદીને વર્યો આમ છ મહિનામાં મેં પત્ની અને પુત્ર એમ બન્ને ગુમાવ્યા સાહેબ,મારી કમનસીબી તો જુઓ કે લોકડાઉન અને કોરોના અંગેના સરકારી માર્ગદર્શક નિયમ હેઠળ હું મારી પત્નીના અંતિમ સંસ્કાર પણ મારા હાથે ન કરી શક્યો એટલું જ નહીં પણ દેશ કાજે શહીદી વ્હોરનાર મારા એકના એક પુત્રનું મોઢું પણ હું  જોઈ ન શક્યો આથી વધુ જીવનની કરૂણતા બીજી કઇ હોઈ શકે ?" કહેતાં જ શિવચરણથી એક ડૂસકું ભરાઈ ગયું
એક પોલીસ ખાતાના અધિકારી તરીકે તમને કહેતા મને શરમ આવે છે કે દુશ્મન સામે દેશ માટે શહીદી વ્હોરનાર મારા 30 વર્ષના યુવાન અપરણિત પુત્ર પાછળ કોઈ સરકારી સહાય,કે મદદ આજ સુધી મળ્યા નથી દેશના સંરક્ષણ મંત્રાલય તરફથી શોક સંદેશ સિવાય આજ સુધી કંઈ મળ્યું નથી. દેશના નેતાઓ હાલ મહામારી વિષે ટી.વી.માં પ્રવર્ચન આપવામાં,પક્ષાપક્ષી કરી વિરોધ પક્ષને કાળા ચીતરવામાં,અને ધારાસભ્યોના ખરીદ-વેચાણમાં એટલા વ્યસ્ત છે કે સૈન્યના જવાન નું બલિદાન અને એને આધારિત પરિવાર એમને માટે ગૌણ છે "
" સાહેબ, સહુથી વધુ દુઃખ તો એ વાતનું છે કે આ ફ્લેટ બનાવવા માટે મારા પુત્રએ લીધેલી લોનમાં કંઈક માફી કરી આપી હપ્તામાં રાહત કરવા માટેની મારી ગુઝારીશને પણ બેંક મેનેજરે નિર્દયતાથી ફગાવી દીધી આ માટે મેં સરકારશ્રીને પણ રજુઆત કરી પણ ત્યાંથી પણ મને નિરાશા જ સાંપડી
સાહેબ,સરકારની એ "વ્યાપારી નીતિ" પણ વ્યાજબી જ છે, બેંકમાં મુકેલા પ્રજાના પૈસા હડપ કરી ગયા છે એવા દેશના ટોચના ઉદ્યોગપતિઓની કરોડોની લોન એટલે માફ કરેલ છે કે,ભવિષ્યમાં મસમોટો ફાળો ચૂંટણી ફન્ડમાં આપે, જયારે સરહદ ઉપર મરેલો જવાન હવે તેને શું ઉપયોગનો ?" ધોતિયાના છેડે આંખનો ખૂણો લૂછતાં શિવચરણ બોલ્યો
સાહેબ, જે ફ્લેટની દીવાલો તમને વૈભશાળી લાગે છે, એણે મને અંદરથી ખોખલો બનાવી દીધો છે. જો ફ્લેટના દેખાવ ઉપરથી હું આપને શ્રીમંત લાગતો હોઉં, તો મને માફ કરજો હું આ સરકારી રેશન સામાનનો હક્કદાર નથી,આપ પરત લઈ જાવ આપને અહીં સુધી ધક્કો થવા બદલ હું હૃદયથી દિલગીર છું મને માફ કરશો "એટલું બોલી શિવચરણ ફ્લેટના દરવાજા તરફ જવા પાછો વળ્યો
આંખમાં આંસુની ધાર સાથે ઇન્સ્પેકટરે શિવચરણના ચરણસ્પર્શ કરી રાશન કીટ્સ શિવચરણના પગ પાસે મૂકી જીપમાં બેસી રવાના થયા.
શિવચરણ ક્યાંય સુધી જતી જીપને ધૂંધળી આંખે જોતો રહ્યો,અને ઇન્સ્પેકટર પણ જીપના અરીસામાંથી ફ્લેટને દરવાજે ઉભેલ શિવચરણ ને.