બિન ફેરે હમ તેરે -- ભાગ. 2

હર્ષા કંઈક આશા અરમાન સાથે શ્વસુરગૃહે આવી પહોંચી
આજે મધુરજનીનો દિવસ
રાત્રે નવોઢાના બધાજ શણગાર સાથે હર્ષા આજે સ્વર્ગલોકની પરી જેવી દીસતી હતી.
 રૂપ તો કુદરતે ભરપૂર છૂટે હાથે આપ્યું જ હતું એમાં મૃગાક્ષી જેવી આંખમાં અણિયાળો કાજલ, લાંબા અણિયાળા નાકમાં શોભતી હેમની નથડી,પતંગિયાની પાંખ જેવા પાતળા અને કોમળ હોઠ,પગમાં તથા કોણી સુધીના હાથમાં મહેંદી,પગમાં છમ છમ થતી જીણી ઘૂઘરીના ચાંદીના પાયલ, ઝુકેલી ગુલાબની ડાળી જેવી નાજુક ગરદનમાં રત્ન જડિત હાર, કાળી કીડીયાસરનું મંગળસૂત્ર, લાંબા કાળા કોરા કેશમાં શોભતી મોગરાની વેણી,અને સુખડથી સુગંધિત હર્ષા થોડાક કુતુહલ, ભય, સંકોચ અને શરમ સાથે ધીમે પગલે  શયનખંડમાં પ્રવેશી
તેના આશ્ચર્ય સાથે સંદીપ અંધારામાં શયનખંડના સોફા ઉપર માથું ટેકવી અર્ધી આંખ મીંચી આરામ કરતો હતો, હર્ષાએ રૂમની લાઈટ ચાલુ કરી ધીમે પગલે સંદીપ પાસે જઈને સોફા ઉપર બેઠી અને પૂછ્યું
" કેમ આજે ઉદાસ છો ? તબિયત સારી નથી, ? માથું દુખે છે ? લાવો હું  બામ ઘસી આપું ?
સંદીપે આંખ ખોલી કહ્યું " આજે હું ખુબ જ થાકી ગયો છું.વળી મારો મુડ પણ સારો નથી "
હર્ષાએ કહ્યું " કંઈ  વાંધો નહીં, તમે આજે આરામ કરો છેલ્લા એકાદ મહિનાથી લગ્નની તૈયારી એકલે હાથે કરી તેનો થાક લાગ્યો હશે, પ્રસંગનો થાક હમેશા પ્રસંગ પૂરો થયા પછી જ વધુ લાગે કોફી પીવી છે ? તો બનાવી લાવું  થોડી કડક કોફી પીશો તો કંઈક રાહત થશે અને તમને સારું લાગશે
"ના, કોફી નથી પીવી, હું હવે સુઈ જ  જઈશ.સવારે મને વહેલો ઉઠાડીશ નહીં " કહી સંદીપે કબાટમાંથી કેટલીક દવાની ગોળી, અને શીશીમાંથી પ્રવાહી દવા લઈ, પીધા પછી સુઈ ગયો.
આ બાજુ હર્ષા પણ લાઈટ બંધ કરી ડબલબેડના પલંગમાં એકલી સુઈ ગઈ.
       હર્ષાના મનોરથનો કચ્ચરઘાણ વળી ગયો. સુહાગરાતે જ સંદીપને નિરુત્સાહી, નીરસ, અને ઉદાસ જોતા જ હર્ષાએ મધુરજનીનાં સજાવેલા સ્વપ્નો ચૂરચૂર થઇ ગયા.રાત આખી પડખાં ફેરવતી હર્ષાની નિંદર વેરી થઇ  અને તરેહ તરેહના વિચારો મનમાં આવવા લાગ્યા મનોમન ભદ્રેશ અને સંદીપની સરખામણી કરતા હર્ષાની આંખમાંથી  છુટેલી અશ્રુધારા ઓશીકે  ઝીલાઈ !
આવું ઉપરા ઉપરા સતત બે-ત્રણ  દિવસ બનવાથી હર્ષા  ચિંતામાં મુકાઈ ગઈ. બુદ્ધિશાળી અને ચતુર હર્ષાને  સમજતા વાર ન લાગી કે "કાં આ લગ્ન સંદીપની ઈચ્છા વિરુદ્ધ કરાવવામાં આવ્યા છે, અથવા સંદીપ
અરસિક, અને નીરસ છે, અથવા લગ્નજીવન નિભાવવા એ શારીરિક રીતે સક્ષમ નથી "
લગ્ન નિમિત્તે લીધેલી રજા પુરી થતાં સંદીપ ફરી નોકરીએ જવા લાગ્યો 
સંદીપના નોકરીએ ગયા પછી એક દિવસ બપોરે હર્ષાએ સંદીપનું કબાટ ફંફોળ્યું અને એના હાથમાં સંદીપની સારવારની ફાઈલ હાથ લાગી તુરતજ સંદીપની સારવાર કરતા ડો. શાહ પાસે એ ફાઈલ લઈને પહોંચી 
દવાખાને જઇ ડો. શાહને એ મળી,ફાઈલ બતાવતા તેણે ડોક્ટરને પૂછપરછ શરૂ કરતા કહ્યું " સાહેબ, અમારા લગ્નને હજુ માંડ પંદરેક દિવસ થયા છે પરંતુ લગ્નની પહેલીજ રાતથી સંદીપ સુસ્ત, થાકેલો, નીરસ અને નિરુત્સાહી દેખાય છે, ફાઈલના કાગળો જોતા મને માલુમ પડ્યું કે એ લાંબા સમયથી આપની  સારવાર હેઠળ છે તો એને એવી કઈ બીમારી છે કે એ હમેશા રાત્રેજ થાકી અને નિરાશ જણાય છે ?"
ડોકટરે ફાઈલ હાથમાં લઇ કેસપેપર ઉપર નજર ફેરવતા કહ્યું " હર્ષાબેન, તમે સાચા છો.આજથી લગભગ દોઢેક વર્ષથી સંદીપ હૃદય રોગથી પીડાય છે એનું હૃદય સતત પહોળું થતું જાય છે એ માટેની શસ્ત્રક્રિયા પણ તેના ઉપર કારગત નીવડે એમ નથી કારણકે એનું બી.પી. ખુબ વધુ રહે છે.લગ્ન પહેલાજ મેં તેને તથા એમના વડીલોને આ વાત ધ્યાન ઉપર મૂકી હતી કે જ્યાં સુધી દવા ચાલુ છે ત્યાં સુધી લગ્ન પછી સંદીપ શારીરિક સુખ ભોગવી નહીં શકે, અને તે માટે તેને સતત સાવચેત રેહવું પડશે, શૈયા સુખ ભોગવતી વખતે તેને વધારે પડતો શ્રમ પડે અને તેથી શ્વાસ ચડવાને કારણે તેના હૃદય ઉપર વધુ બોજો પડે તેમજ લોહીનું દબાણ વધી જશે એ કારણે સંદીપ સહશયન ટાળે છે. સારું છે કે એ વહીવટી વિભાગમાં હોય તેને ઓફિસમાં બેસી જ રહેવું પડે છે અન્યથા વધારે પડતા શ્રમનું કામ એ જીવનભર  નહીં કરી શકે "
ડોક્ટરને મોઢે સાચી હકીકત સાંભળતાજ હર્ષાના પગ નીચેની જમીન સરકવા લાગી સતત પરસેવો વળવા માંડ્યો સંદીપે તથા તેના વડીલોએ સગાઈ પહેલાં આ વાત પોતાથી છુપાવ્યાનો ભારોભાર રોષ એના ચહેરા ઉપર સ્પષ્ટ દેખાતો હતો ધીમે પગલે હતાશ અને નિરાશ થયેલી હર્ષા દવાખાનાની બહાર નીકળી ગઈ. 
હર્ષા ઘેર આવી પલંગ ઉપર પડતું મૂકી ધ્રુસકે ધ્રુસકે રડવા લાગી ક્યાં એક બાજુ ભદ્રેશ અને ક્યાં સંદીપ એની મનોમન સરખામણી કરતા આ ગતજન્મના કર્મ નું ફળ અથવા ઈશ્વરીય શ્રાપ સમજી આખો ભવ સંદીપને આ સ્થિતિમાં કેમ નિભાવવો એ વિચારે ચડી ગઈ. પિતાજીની આખરી એકમાત્ર ઈચ્છા પુરી કરતાં પોતાનો ભવ એળે ગયાનો અફસોસ કરવા લાગી
બીજે દિવસે થોડી સ્વસ્થ થઇ પૂજામાં બેસી તેણે  ઈશ્વર પાસે પ્રાર્થના કરતા કહ્યું, " હે પ્રભુ, મારા પાપ હોય કે ગત જન્મનો જો કોઈ દોષ હોય તો તારી મને આપેલી આજીવન શિક્ષા મંજુર છે પણ હું પ્રતિજ્ઞા કરું છું કે સંદીપ સિવાય આ દેહ પૂરો પવિત્ર અને શુદ્ધ રહેશે જે માથે નાખ્યું છે તેને હું સહર્ષ સ્વીકારું છું, છૂટકો પણ નથી મને એ માટેની સદબુદ્ધિ, હિંમત, શક્તિ અને સામર્થ્ય આપજે  ભદ્રેશ સાથેના મારા બચપણથી જોડાયેલા સંબંધની સંદીપને મેં જાણ કરી જ છે મારા ચારિત્ર્ય ઉપર આજસુધી તેને ભારોભાર વિશ્વાસ છે, એવો જ વિશ્વાસ જીવનભર ટકાવી રાખજે "
****
વર્ષો વીતી ગયા.
 આ બાજુ ભદ્રેશના લગ્ન પછી થોડાજ વર્ષોમાં એમના પત્ની ટૂંકી બીમારીમાં અવસાન પામ્યા પુત્રના પણ લગ્ન થઇ ગયા,પરંતુ વિધુર બાપને મોટી ઉંમરે સાચવવો એને બોજા રૂપ લાગતું હતું તેથી તેના તરફથી પણ ઉપેક્ષિત વલણ,પ્રેમમાં મળેલી નિષ્ફ્ળતા,અને પત્નીનું અવસાન એમ ત્રિવિધ  વિયોગે  ભદ્રેશને ભાંગી
નાખ્યો દિન પ્રતિ દિન એ શારીરિક રીતે ઘસાવા લાગ્યો અને અચાનક જ ગંભીર બીમારીથી એ ઘેરાઈ ગયો.  
******
"હર્ષા  આવતીકાલથી પંદરેક દિવસ માટે મારે વણાકબોરી થર્મલ સ્ટેશન ડેપ્યુટેશન પર જવાનું થયું છે.
મારાં કપડાં, દવા અને બેગ એ રીતે તૈયાર કરી આપજે દરમ્યાનમાં મારા જુનિયરનો સાંજે ફોન હતો કે ભદ્રેશને અહીંની સિવિલ હોસ્પિટલમાં દાખલ કર્યો છે અને ઓક્સિજન ઉપર છે આપણે વહેલા જમી લઇ  ભદ્રેશના ખબર કાઢવા દવાખાને જઇ આવીયે " ઓફિસેથી ઘેર આવતા સંદીપે બુટ ઉતારતા કહ્યું  ભદ્રેશની બીમારી અંગે હર્ષાને થોડીઘણી ખબર હતી, પરંતુ એકાએક દવાખાને  દાખલ કરવો પડ્યો એ સાંભળી હર્ષાનો ચહેરો વિલાઈ ગયો પાંપણે બંધાયેલ આંસુના તોરણને સાડીના છેડે લૂછતાં હર્ષા રસોડા તરફ ગઈ. હર્ષા વ્યગ્ર હતી એનો જીવ રસોઈમાં ન હતો  છતાં જેમ તેમ રસોઈ પતાવી બન્ને જમીને દવાખાને પહોંચ્યા.
કેન્સરના છેલ્લા સ્ટેજમાં કૃત્રિમશ્વાસ લેતો ભદ્રેશ નિસ્તેજ જણાતો હતો.ઘેઘુર વાંકડિયા વાળની જગ્યાએ બિલકુલ વાળ વિનાનું માથું, સદાય મશ્કરો અને આનંદી ચહેરા ઉપર ચિંતા અને રોગને કારણે પડી ગયેલી કરચલીઓ, સ્પોર્ટ્સમેનને છાજે એવી વિશાળ છાતી,મજબૂત સ્નાયુઓ અને કાંડુ હાડપિંજર જેવા થઇ ગયા   હતા. ભદ્રેશે આંખ ખોલતાં સામે ખુરશી ઉપર સંદીપ અને હર્ષાને બેસેલા જોયા ભદ્રેશની નજર હર્ષા ઉપર સ્થિર થઇ.આંસુ રૂપે ટપકતા ભદ્રેશ તરફના પ્રેમને વારંવાર રૂમાલના છેડેથી ખાળી રહેતાં હર્ષા નીચી નજરે બેઠી હતી.વર્ષોથી એક બીજાની આંખોમાં આંખ મેળવી આંખો દ્વારા સંવાદ કરતા બન્ને પાત્રોની આંખ આજે મૌન હતી હતાં તો માત્ર આંસુ !  સંદીપે ભદ્રેશના કપાળ ઉપર હાથ ફેરવતા આશ્વાસન આપ્યું હર્ષા નિઃશબ્દ હતી. વાતાવરણ ઘડીભર શુષ્ક અને ગમગીન બની ગયું
થોડીવાર બેસી હર્ષા અને સંદીપ ઘર ભણી જવા ઉઠ્યા
બીજે દિવસે સવારે સંદીપ વણાંકબોરી જવા રવાના થઇ ગયો 
ઘરમાં એકલી રહેલી હર્ષાનો ક્યાંય જીવ ચોંટતો ન હતો, સવારની પૂજામાં એ રોજ હવે ભદ્રેશના સ્વાસ્થ્યની ભગવાનને પ્રાર્થના કરતી બચપણના એ દિવસો, કોલેજની કેન્ટીન,બગીચામાં એકાંતમાં કરેલી મુલાકાતો, પરિવારના સભ્યોથી ચોરી છુપીથી કરેલી પ્રેમપત્રોની આપ-લે,અને ટેલિફોન ઉપરની વાતો,આ બધું સિનેમાના રીલની જેમ તેની અશ્રુભીની આંખ સામે તરવા લાગ્યું. સંદીપના જવાથી એકલી પડેલી હર્ષા ભારે બેચેની અનુભવતી હતી પોતા પાસે રહેલ આજીવન પ્રેમી ભદ્રેશના ફોટાને છાતી સરસો ચાંપી સતત રડ્યા કરતી હતી. ભદ્રેશ સાથે વિતાવેલી એક એક પળ આજે તેની દુશ્મન બની હોય એમ શૂળની જેમ ભોંકાઈ તેના હૃદયને કોતરી ખાતી હતી. અને આમને આમ અઠવાડિયું પસાર થઇ ગયું
*******
ગુરુવારનો દિવસ હતો 
સવારે નવ વાગ્યાનો સમય થવા આવ્યો હતો. હર્ષા ભદ્રેશના સારા સ્વાસ્થ્ય માટે રોજની જેમ મહામ્રુત્યંન્જય ના પાઠ કરી હજુ ઉભી થઇ હતી એવામાં ટેલિફોનની ઘંટડી રણકી 
" હેલ્લો, સંદીપ છે ? હું એનો મિત્ર પ્રકાશ બોલું છું " સામેથી અવાજ આવ્યો 
" ના,પ્રકાશભાઈ એ તો ડેપ્યુટેશન ઉપર વણાકબોરી ગયા છે બોલો કંઈ ખાસ કામ હતું ? હર્ષાએ વળતો જવાબ આપ્યો 
" ઓહો, સોરી એણે મને વાત કરેલી પણ હું સાવ ભૂલીજ ગયો હતો કે તે ગામમાં નથી. ખાસ કંઈ કામ નહોતું પણ એક માઠા સમાચાર આપવાના હતા કે એમની ઓફિસમાં કામ કરતા ભદ્રેશનું વહેલી સવારે અવસાન થયું છે અને એની સ્મશાનયાત્રા અત્યારે દશ વાગ્યે નીકળવાની છે. તમારે ફોન ઉપર વાત થાય તો સમાચાર આપી દેજો " કહેતા જ ફોન કપાઈ ગયો. 
ભદ્રેશના અવસાનના સમાચાર સાંભળી હર્ષાના હાથમાંથી રીસીવર પડી ગયું  એ ફર્શ પર ફસડાઈ પડી  દીવાલ સાથે માથું અફળાવી કરૂણ આક્રંદ કરવા લાગી 
રેતીના અફાટ રણમાં વાવાજોડા અને આંધીના તોફાનમાં અટવાયેલા અજાણ્યા વટેમાર્ગુ ની જેમ તેને કોઈ દિશા સૂઝી નહીં, ઘરના મંદિરમાં જઈ ભગવાનની મૂર્તિ સામે ધ્રુસકે ધ્રુસકે રડવા લાગી
******

આ બાજુ પરિવાર અને જ્ઞાતિજનોએ ભદ્રેશના નશ્વર દેહને નનામી ઉપર શણગારી અંતિમ યાત્રાએ લઇ નીકળ્યા, ભદ્રેશની સુવાસને કારણે મિત્રોની હાજરીથી સ્મશાન ઉભરાતું હતું.
ભદ્રેશના નિશ્ચેતન દેહને અગ્નિદાહ દેવા ચિતા ઉપર લેવામાં આવ્યો. 
બરાબર  એજ સમયે પૂરપાટ વેગથી દોડતી એક રીક્ષા સ્મશાનને દરવાજે આવી ઉભી.સંપૂર્ણ સફેદવસ્ત્રોમાં સજ્જ, સુજી ગયેલી લાલ આંખ,છૂટા કોરા કેશ ધારી એક સ્ત્રી રિક્ષામાંથી ઉતરી મક્કમ ડગલે, નિષ્ઠુર ચહેરે  આગળ ધપી રહી હતી.
બરાબર મુખાગ્નિ દેવા સમયે એ સ્ત્રીએ ભદ્રેશની નનામી ઉપર છુટા ફૂલ તથા હાર ચડાવ્યા સાથે એક સફેદ રૂમાલ કે જેની અંદર કંઇક લખેલું હોય એવું જણાતું હતું એ નનામી ઉપર મૂકયો ભડભડ બળતી ચિતાના ચાર ફેરા ફરતા સ્વગત બોલી " હું તારીસાથે ચોરીના ચાર ફેરા તો ન ફરી શકી, પણ તારી ચિતાના ચાર ફેરા ફરી આવતા જન્મનું હું બુકીંગ કરાવું છું " એટલું બોલતાં અશ્રુભીની આંખે શ્રદ્ધાંજલિ આપી તુરતજ  એ જ રિક્ષામાં

પાછી ફરી. ઉપસ્થિત સમગ્ર જ્ઞાતિજન અને મિત્રો આશ્ચર્યથી હેરત પામી આ દ્રુશ્ય જોઈ દિગ્મૂઢ થઇ ગયા.
હા, એ સ્ત્રી બીજી કોઈ નહીં પણ ભદ્રેશની પ્રિયતમા હર્ષા જ હતી.પહેલા પ્રેમની પહેલી નિશાની તરીકે ભદ્રેશે આપેલ અને આજસુધી હૈયાના હારની જેમ સાચવેલો એ રૂમાલ હતો.
 ભદ્રેશે અંતિમ શ્વાસ  છોડ્યા પછી એ રૂમાલ ઉપર હર્ષાએ પત્ર લખ્યો હતો. રૂમાલમાં લખ્યું હતું ,
પ્રિય ભદ્રેશ,
મને છોડીને અચાનક જ તું આમ ચાલ્યો જઈશ એવી મને સ્વપ્ને પણ કલ્પના નહોતી
 આ રૂમાલ તને યાદ છે ? આપણા પ્રેમની નિશાની રૂપે આજથી 30 વર્ષ પહેલા આપેલી તારી પહેલી ભેટ છે.
આ રૂમાલ તને સાચવવા માટે તારી સાથે લઈ જવા હું આપું છું. જયારે હું પણ આ નિષ્ઠુર દુનિયામાંથી વિદાય લઇ અને તારી પાસે આવું ત્યારે તું આ રૂમાલ આપી મને તારી ઓળખાણ આપજે  સમાજના ખોટા ખ્યાલ અને જૂઠી શાન -શોકત ધરાવતા દંભી અને પ્રેમના દુશ્મનોએ આપણને ભેગા થવા નથી દીધા, આવતે ભવ  એ કોઈ આપણને રોકી નહીં શકે.
હું  દુન્યવી દૃષ્ટિએ માત્ર શારીરિક રીતે જ સંદીપને પરણી હતી પણ મન,વચનથી  હું તને જ વરી ચુકી હતી એટલું જ નહીં  હું સેંથો પણ તારા નામનો જ પૂરતી હતી. હું ન આવું ત્યાં સુધી તું મારી રાહ જોજે, અને તને સાચવવા આપેલી મોંઘેરી અનામત તારી પાસે સાચવજે  હું જયારે તારી પાસે આવીશ ત્યારે  એ રૂમાલ  માગીશ, જા.... સુખેથી જા.  હું આવું એની રાહ જોજે 
 शिवास्ते पन्था : !
લિ.
ભવોભવની તારી જ, 
હર્ષા